Երկուշաբթի, Նոյեմբերի 04, 2024

Խմբագրական

Ցուրտ ձմեռներ Հայաստանի համար

անգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղ
 

Արդեն որերորդ անգամ միջազգային գործընկերներն ահազանգում են, իսկ իշխող քաղաքական ուժի՝ «Քաղպայմանագրի» ներկայացուցիչները լռելյայն հաստատում, որ առաջիկա տարիներին Հայաստանին ցրտաշունչ ձմեռներ են սպասվում: Հնարավոր է՝ նաեւ սով: Եվ Հայաստանը պետք է այդ արհավիրքին պատրաստ լինի: Բայց ի՞նչ է կատարվում. ժողովրդի՞ն են ահաբեկում, սադրա՞նք է, թե՞ չար կատակ: Համենայն դեպս՝ մարդիկ դժվար են կողմնորոշվում՝ չիմանալով անելիքները, շատերը տագնապների մեջ են՝ ձմեռը սարերի հետեւում չէ, եւ «ցրտի ու մութի» ժամանակների դառը հուշերն այնքա՛ն մոտ ու իրական են թվում:

Ո՞րն է, այնուամենայնիվ, խնդիրը: Մեծ հաշվով՝ խնդիր իսկապես կա, որը դիտարկելի է երկու հարթության վրա՝ տնտեսական եւ քաղաքական (կամ՝աշխարհաքաղաքական): Տնտեսական առումով այն հարում է էներգետիկայի ոլորտին, որը ՀՀ-ում անմխիթար վիճակում է, իսկ քաղաքական առումով շոշափում է գերտերությունների՝ մասնավորապես Ռուսաստանի եւ Հավաքական Արեւմուտքի շահերը: Սա այն դեպքն է, երբ աշխարհի հզորների խաղին զոհաբերվում են թույլերն ու անճարակները: Հայաստանն այս կարգի պետությունների շարքում է:

Գործող իշխանությունների վարած ապաշնորհ էներգետիկ քաղաքականությունը հանգեցրել է համակարգի նկատելի հետընթացի, ինչը զգացվում է անգամ բնակչությանը մատակարարվող էլեկտրական հոսանքի հաճախադեպ անջատումներից: ՀՀ վարչապետի աթոռը զբաղեցնող անձն արդեն աշխարհում նոր-նոր փորձարկում անցնող մոդուլային ատոմակայանի անհրաժեշտությունից է խոսում՝ տրվելով Մեծամորի ատոմակայանը փակելու՝ թուրք-ադրբեջանական զույգի ճնշմանը. «Մենք պետք է ունենանք մոդուլային ԱԷԿ, որը չի դիտարկվի որպես սպառնալիք ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ հարեւան երկրների համար»,- ասում է նա:

Հիմա հարց է՝ ՔՊ-ի միջազգային գործընկերներն արդյո՞ք ՀՀ էներգետիկ համակարգի բարեփոխումների ձախողումների պատճառով են մեզ ցուրտ ձմեռներ ահագուժում, թե՞ ուրիշ «փորացավ» ունեն: Օրինակ՝ Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի ազդեցության չեզոքացումը: Այն Ռուսաստանի, որը Հայաստանին անհամեմատ էժան ու անխափան գազ է մատակարարում: Այն Ռուսաստանի, որն ապահովում է Հայաստանի հացահատիկի պահանջարկի 90 %-ը: Եվ, վերջապես, այն Ռուսաստանի, որտեղ ամեն տարի արտագնա աշխատանքի մեկնելու շնորհիվ տասնյակ հազարավոր հայաստանցիներ կարողանում են պահել իրենց ընտանիքները:

Բայց Արեւմուտքի համար սրանք մանրմունր բաներ են: Նրանք պատրաստ են փոքրիկ, վտիտ Հայաստանին ոտնակոխ անել իրենց նպատակին հասնելու ճանապարհին: Պետք լինի՝ Հայաստան մտնող գազամուղը պայթեցնել կտան հենց Ադրբեջանի ձեռքով՝ նրա տարածքով անցնող հատվածում: Ադրբեջանն այդ փորձը ունի, որն ավելի վաղ կիրառել է Արցախի դեմ՝ 120 հազար արցախահայությանը տասը ամիս պահելով շրջափակման աքցանում, այնուհետեւ ենթարկելով նրան էթնիկ զտման եւ, ի դեպ, մնալով անպատիժ:

Ցուրտ, մութ եւ սովահար ձմեռներ Հայաստանին վիճակվել էր ոչ այնքան հեռավոր 90-ականներին: Բայց այն թվականներին գոնե գիտեինք, թե հանուն ինչի ենք զրկանքների գնում, եւ ժողովրդի մեծ մասը դիմակայեց դաժան փորձություններին, մնաց ու մարտնչեց Արցախի համար, ազատության եւ անկախության համար: Թեպետ հարյուր հազարավոր մարդիկ էլ՝ չդիմանալով դժվարություններին, արտագաղթեցին: Ներկայում հասկանալի չէ, թե հանուն ինչի ենք պատրաստվում այդ ամենի կրկնությանը: Չլինի՞ հանուն թյուրքական աշխարհի…

Ամեն դեպքում այսօր արտագաղթելու դրդապատճառները, կարծես թե, ավելի ծանրակշիռ են, իսկ մարտահրավերներն՝ ավելի անողոք: Ու ամենամեծն այդ մարտահրավերներից, եկեք խոստովանենք, Նիկոլ Փաշինյանն է՝ իր ՔՊ խմբակով:

Ռազմավարական եւ ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն

ՀՀ, Երևան 0033, Երզնկյան 75

Հեռ.՝

+374 10 528780 / 274818

Էլ. փոստ՝

info@acnis.am

Վեբկայք՝

www.acnis.am

Հոդվածագիրների տեսակետները կարող են չհամընկնել ՌԱՀՀԿ դիրքորոշումներին:

Արտատպման դեպքում հղումը «ACNIS ReView. Հայացք Երեւանից» օնլայն-հանդեսին պարտադիր է: